Սովորողների քննադատական մտածողությանը խթան են հանդւսանում գլխավորը երկրորդականից զատելը, նախագծային աշխատանքների կազմակերպումը, ուղորդված ընթերցանությունը, ճանաչողական դաշտի ընդլայնումը։
Արդի ժամանակներում կրթական բնագավառների բաղկացուցիչ մաս է արժեքային համակարգի զարգացումը։ Ուսուցչի գորլունեության մեծ ձեռքբերում է սովորողների ուշադրության կենտրոնացումը, կարդացածի, տեսածի, լսածի հիման վրա սեփական կարծիք արտահայտելը։
Մենք՝ դասավանդողներս, շարունակ փորձում ենք սովորողների մոտ ձևավորել մեզ հեշտ թվացող գիտելիքներ, նրանց ուղեղի մեջ կապարել կարողություն և մտություն, առանց հաշվի առնելու նրանց հնարավորությունների չափը։ Մտածողության մեջ մենք փորձում ենք ճանաչել կաղապարները, նշում երբ ճանաչողականություն ենք ունենում։ Կարծրատիպերի կիրառումը մտածողության գործընթացի մի մաս է։
Մտածողության մի գործընթաց է ուսուցչի դիրքորոշումը՝ որպես հետախուզող, կամ որպես մասնակից։ Այս շարժման մեջ որպես մեթոդ օգտագործվում է սադրանքը։Շարժումը կարող է ուղեկցվել հրագանգով, կամ ուշադրությունը կենտրոնացնելու պահանջով։
Գայանե Խաչատրյան 